Dinghweer is een boerderij aan de Hemerterweg 2 bij Hemert (onder Lellens), gemeente Groningen. De boerderij is deels omgracht en vormt een rijksmonument. Op het voorerf van de boerderij staat een bijbehorende arbeiderswoning (Hemerterweg 1) uit 1917.

De boerderij ligt op een oude omgrachte huisstede die reeds lange tijd bestaat. De naam verwijst mogelijk naar een gerechtsplaats (dingen is 'rechtspreken') van Groningen.

Een verkoopakte uit 1607 maakt melding van een heemstede 'ut de galgenbarges venne' bij Kröddeburen, die dat jaar door de eigenaar van 'Dingeweer' wordt gekocht[1][2].

In het huis bevindt zich een gebrandschilderd naamruitje uit 1662 (zie foto verderop) van jonker Johan Clant en ook achter de bijschuur bevindt zich een gevelsteen met dat jaartal[3].

De hoofdschuur met de paardenboxen is mogelijk gesticht in de 18e eeuw en is volgens een gevelsteen in 1854 vernieuwd. De bijschuur dateert uit het begin van de 19e eeuw.

Het onderkelderde en gepleisterde dwarshuis wordt rond 1860 opnieuw opgetrokken en vormt voor die tijd met een volledige verdieping een zeer groot huis. In de schuur is een versmald dienstgedeelte aangelegd met in de keuken lambriseringen.

Op het voorerf is in een onbekend jaar een duivenslagpoort gebouwd met hekpoorten.

Willem Jacob Kiers

 

In 1867 verhuist de Lellense houthandelaar en vervener Willem Jacob Kiers vanuit Noordbarge naar dit huis. Hij laat net als veel andere boeren in die tijd een pronkkamer inrichten in het voorhuis[4].

In 1873 laat Kiers een grafkelder bouwen op het achtererf, waarin hij en zes andere familieleden begraven liggen (zie foto links).

Honderd jaar later, in 1973, verlaat de familie de dan sterk vervallen woning.

Twee jaar eerder is Dinghweer aangewezen als rijksmonument[5]. De volgende bewoner is een akkerbouwer, die de gracht voor het huis deels laat dempen om zijn bedrijfsvoering te verbeteren en de duivenslag te kunnen behouden.

De hekken worden wel verwijderd. Hij laat in 1991 ook een loods bouwen op het voorerf naast een bestaande loods uit 1916.

In 2013 wordt het geheel na jaren van achterstallig onderhoud gerestaureerd[6]. Een tweede restauratie in verband met aardbevingsschade volgt in 2017.

 

Achter de boerderij ligt een terrein met de vroegere boomgaard, die te bereiken is via een bruggetje.

Vroeger heeft er ook een brug over de gracht gelegen aan de zijkant van de schuur met daarop een houten namaakduivenslag[7].

 

Rijksmonumenten.nl (nr. 9785) omschrijft het monumentale gebouw als volgt:

Bouwjaar 1662. Begin 19e eeuw (tweede schuur); circa 1860 woonhuis. Gave zeer grote boerderij bestaande uit onderkelderd dwars voorhuis met volledige verdieping en zeer grote schuur, in het begin van de 19e eeuw uitgebreid met een tweede schuur. Omgracht terrein met oud geboomte; oprijlaan met hekpoorten waarboven duivenslag.

 

Het woonhuis is gepleisterd en versierd in de trant van omstreeks 1860; aan de zijde van de bijschuur achter gevelsteen 1662 en inwendig gebrandschilderd naamruitje van de familie Clant, 1662.

In de schuur versmald dienstgedeelte met betimmeringen in de keuken; achterin de schuur paardenboxen, 18e-19e eeuw.

Foto links:

De eerste auto van Jan Anne Kiers, 6 juni 1923, destijds wonende te Lellens; kenteken A 7318. Het betreft een Hudson met als motornummer 7820. Op 15 juli 1924 is het kenteken ingetrokken wegens het overstappen naar een Overland van het merk Renault.

 

 

 

Het voorhuis met de prachtige veranda.

 

 

Gebrandschilderd raamruitje van Johan Clant uit 1662.